«آشنایی با چاپ هلیوگراور»
تاریخ چاپ گراور به سال 1300 میلادی، دوره رنسانس و کار هنرمندان ایتالیایی در آن زمان بر می‌گردد. طرح‌ها در جایی که بر روی مس حکاکی می‌شدند، کانال‌ها یا حفره‌هایی را باقی می‌گذاشتند که مرکب رو به هنگام چاپ در خود نگاه می‌داشت.
بنابراین انچه که امروزه تحت عنوان اینتاگیلو یا چاپ گود می‌شناسیم ریشه‌ای ایتالیایی دارد و به معنای چاپ از روی سطح یا طرح گود شده است. در این میان چاپ گراور اشاره به روش صنعتی چاپ گود دارد که مختص چاپ‌های با تیراژ بسیار بالا است.
چاپ هلیو دارای دستگاه‌های بسیار بزرگ و دارای بیشترین سرعت چاپ در صنعت چاپ می‌باشد که توانائی چاپ با بالاترین کیفیت و ارزان‌ترین قیمت چاپ در دنیا همچنین توانایی چاپ به صورت رول تا عرض‌های متفاوت و چاپ چندین رنگ به صورت همزمان را دارا می‌باشد چاپ بر روی میکرون‌های کم و بالا را به راحتی انجام می‌دهد ومحدودیتی در جنس مواد چاپ شونده ندارد.
تعاریف
چاپ هلیوگراور گونه‌ای از چاپ‌های برجسته محسوب می‌شود که در آن از کلیشه‌های فلزی (غالبا چدنی) استوانه‌ای شکل استفاده می‌شود که طرح‌های مورد نظر به تفکیک رنگ، بر روی آن‌ها حک می‌شود. این روش چاپ به دلیل استفاده از کلیشه‌های چدنی برای چاپ تیراژهای پائین مقرون به صرفه نیست.
چاپ هلیوگراور عموما برای چاپ بر روی سطوح نایلونی (ترس بافان، سلوفان، متالایز) کاربرد دارد. سیستم چاپ گروار از جمله روش‌های چاپ گود است. روشی مناسب برای چاپ با کیفیت بسیار بالا که قادر است تصاویری با سایه روشن‌های به هم پیوسته درست همانطور که در یک تصویر عکاسی شده دیده می‌شود را به وجود آورد.
موارد استفاده
در حالت رول: انواع بسته‌بندی‌ها، مجلات و برچسب‌ها با کیفیت بالا. مناسب برای چاپ مجلات و کاتالوگ‌های با تیراژ بسیار بالا (مانند مجله نشنال جئو گرافیک)، لفاف‌های بسته‌بندی دیوار پوش و کف‌پوش‌ها، پرده‌های زینتی، فیلم‌های چند لایه پلیمری و کلا سطوح با عرض بالا.
در حالت ورقی: مناسب برای کارهای با تیراژ محدود و کیفیت بالا همچون انواع اوراق بهادار مثل تمبر، اوراق سهام و برخی اوراق تبلیغاتی.
نحوه فعالیت
اثر چاپی در روش گراور با انتقال مرکب از درون حفره‌هایی است که بر روی سیلندرهای مسی حک شده‌اند. این حفره‌ها شکل‌های مختلفی دارند (مربع، دایره، بیضی). اما از لحاظ اندازه دهانه و عمق به 3 دسته تقسیم می‌شوند:
1- حفرهایی که اندازه دهانه و عمق متغیر دارند.
2- حفره‌هایی که اندازه دهانه برابر ولی عمق متغیر دارند.
3- حفره‌هایی که عمق برابر ولی اندازه دهانه متغیر دارند.
فرآیند چاپ
به دلیل هزینه بالای ساخت سیلندر، روش گراور صرفا برای کارهای با تیراژ بالا و کارهای رول صرفه اقتصادی دارد. همانطور که گفتیم به روش چاپ گراور به صورت رول ، روتوگراور گفته می‌شود.
در این روش برای مقاوم کردن سیلندرها در چاپ‌های با تیراژ بالا سیلندرها با استفاده از فلز کروم ،آب داده می‌شوند. در این حال وقتی در طی فرآیند چاپ لایه کروم کشیده شده روی سیلندر در حال از بین رفتن بود دوباره سیلندر را آب کروم می‌دهند.
مراحل چاپ
یک- فرو رفتن سیلندر به داخل مخزن مرکب دستگاه و چرخیدن آن درون مخزن و پر شدن حفره‌ها با مرکب روان و رقیق.
دو- تماس سطح سیلندر با یک تیغه استیلی به نام تیغه «داکتر بلید» و گرفته شدن مرکب اضافی سظح سیلندر و باقی ماندن مرکب درون حفره‌ها.
سه- قرار گرفتن سطح چاپ شونده بین سیلندر گراور و سیلندر فشار دهنده دستگاه و انتقال مستقیم مرکب از دورن حفره‌ها بر روی سطح چاپ شونده.
با توجه به ضخامت و غلظت پایین مرکب منتقل شده بر روی سطح چاپ شونده رنگ مایه‌های بدست آمده در چاپ گراور با رنگ مایه‌های دیگر روش‌های چاپی متفاوت است.
بنابراین به جای استفاده از مرکب‌های سایان، ماژنتا، زرد و مشکی (CMYK) معمول از مرکب‌های قرمز، آبی و زرد و مشکی در آن استفاده می‌کنند. در مجموع استانداردهای مشخصی برای استفاده از انواع مرکب و اندازه حروف چاپی برای چاپ سطوح مختلف چاپی وجود دارند.
روش گراور یک روش مستقیم (direct) چاپی است (یعنی تصاویر به صورت مستقیم از روی سیلندر به روی سطح چاپ شونده منتقل می‌شوند) به همین دلیل در دستگاه‌های روتو گراور نیازی به استفاده از روش‌های کنترل مخزن مرکب نیست پس می‌توان کیفیت را در این روش به خوبی کنترل کرد و سرعت چاپ را بالا برد. در برخی موارد سرعت چاپ دستگاه می‌تواند به حدودا 900 متر در دقیقه برسد.
محاسن چاپ گراور
کیفیت بالا – سرعت بالا – قابلیت چاپ نزدیک به تصاویر سایه روشن پیوسته – رنگ سیاه پرمایه – قابلیت چاپ حتی بر روی سطوح چاپ با کیفیت پایین – صرفه اقتصادی بالا در چاپ‌های با تیراژ بالا – سرعت بالای چاپ بعد از فرآیند آماده‌سازی سیلندر.
معایب چاپ گراور
چاپ شدن حروف به صورت نقطه سایه (ترامه) – استفاده از مرکب‌های وابسته به حلال – محدود بودن استفاده به چاپ‌های با تیراژ بالا – گران بودن اعمال اصلاحات و تغییرات بر روی سیلندر ساخته شده و ترجیح ساخت سیلندر مجدد در این حالت – نمونه‌گیری بسیار گران.
