اسپری ها چگونه به وجود آمدند؟

در سال 1929میلادی، مهندسی نروژی به نام «اریک روت‌ هایم » اولین قوطی اسپری را اختراع کرد. طرح روت‌ هایم، اساس کار همه افشانه‌های امروزی را در برداشت. اما تا سال 1942کسی به اهمیت آن توجهی نداشت. در این زمان، جنگ جهانی دوم در منطقه اقیانوس آرام شدت یافته بود و سربازان زیادی در جزایر اقیانوسی به سر می‌برند. یکی از خطرات مهمی که زندگی سربازان را تهدید می‌کرد، وجود حشراتی بود که ناقل بیماری بودند. به همین دلیل، ارتش آمریکا مجبور شد به‌طور گسترده از قوطی‌های اسپری استفاده کند و به کمک این بسته‌بندی جدید، حشره‌کش‌های ضروری را به سربازان برساند.

این واقعه، قابلیت‌های افشانه‌ها و کاربرد آسان آنها را به مردم نشان داد، به‌طوری که در سال‌های بعد از جنگ، کارخانه‌های بسیاری برای تولید انبوه افشانه‌ها تجهیز شدند، کاربرد این قوطی‌ها چنان گسترده شده که تنها در سال 1997،  انگلستان 5/1 میلیارد قوطی افشانه تولید کرده است. امروزه هزاران محصول غذایی، آرایشی، بهداشتی، رنگ و مواد شیمیایی را در قوطی‌های افشانه‌ای توزیع می‌کنند.

اساس کار افشانه ها

هر قوطی افشانه، حاوی فرآورده‌ اصلی- رنگ، عطر، دارو…- و گازی است که تحت فشار زیاد به صورت مایع در آمده است و با کاهش فشار یا اندکی حرارت به نقطه جوش می‌رسد و دوباره به صورت گاز در می‌آید. به این ماده«پروپلانت» یا«پیشبرنده» می‌گویند. وقتی دکمه بالای افشانه را فشار می‌دهیم، خروجی بالای قوطی که سوراخ ظریفی است باز می‌شود و گاز فشرده (پیشبرنده) فرصت می‌یابد تا از طریق لوله‌ای پلاستیکی به فضای بزرگ‌تر راه یابد.

اما فشار آن در مسیر لوله تا خروجی قوطی، فرآورده اصلی را نیز به بیرون هدایت می‌کند. در واقع، پیشبرنده مایع اصلی را به شکل اجزای پراکنده در می‌آورد و وقتی دریچه باز می‌شود، مایع را با فشار به بیرون می‌راند. گاز پیشبرنده داخل این قوطی‌ها چنان متراکم است که با ماده اصلی آمیخته می‌شود. اما همیشه یک لایه گاز در بالای مخلوط گاز و مایع باقی می‌ماند. به همین دلیل، همیشه توصیه می‌شود که قبل از استفاده قوطی افشانه را خوب تکان دهید تا مایع اصلی و گاز کاملاً با یکدیگر آمیخته شوند. همچنین فشار گاز داخل قوطی چنان بالاست که مجاورت آن با شعله و حرارت ممکن است به انفجار منجر شود.