چاپ دیجیتال به نوعی از چاپ گفته می شود که در آن تصویر دیجیتالی، مستقیماَ به روی انواع مدیا چاپ می شود. اکثر فرآیندها مانند ساخت فیلم، ساخت صفحات چاپی، اثبات رنگ و جدا کردن قطعات به صورت دستی که در روش های سنتی چاپ متداول بوده است، در این نوع چاپ، از میان میرود. چاپ دیجیتال در مقایسه با روش های سنتی بسیار مناسب و کارآمد است و فواید بی شماری دارد. به همین دلیل است که این روش در عصر کنونی بسیار رایج می باشد. در مقاله ی پیش رو، اطلاعاتی در مورد چاپ دیجیتال ارائه شده است.
چاپ دیجیتال چگونه کار می کند؟
در چاپ دیجیتال، فایل مورد نظر برای چاپ به طور مستقیم در قالب فرمت های متفاوت به دستگاه چاپ ارسال می شود. در این روش، به مراحل آماده سازی بین فایل ورودی و محصول نهایی نیازی نمی باشد. این در حالی است که مراحل آماده سازی در بیشتر روش های چاپ سنتی دیگر، اجباری است. از طرف دیگر، شما برای این فرآیند به تجهیزات قالب بندی آلوده کننده محیط زیست مانند مواد شیمیایی عکس و صفحات فیلم احتیاج ندارید.
از رایج ترین چاپگرهای دیجیتالی، چاپگرهای جوهرافشان و لیزری هستند که تونر را بر روی سطح انواع کاغذ چاپ می کنند. در بیشتر فرآیندهای چاپ دیجیتال، جوهر یا تونر، مانند روش های افست و لیتوگرافی به داخل کاغذ نفوذ نمی کنند، بلکه یک لایه نازک روی سطح چاپی قرار می گیرد و پس از آن فرآیندهای حرارتی و تابش فرابنفش به منظور تثبیت تصویر چاپ شده روی سطح مورد، نظر انجام می گیرد.
انواع روش های چاپ دیجیتال
با توجه به روش های متنوع چاپ دیجیتال، به منظور انتخاب روش متناسب با هر سفارش، نیاز است که مخاطب، تفاوت های موجود میان روش ها و نقاط ضعف و قوت هر کدام را شناخته و از قابلیت های آن ها در راستای اجرای طرح های مختلف استفاده نماید. به طور کلی انواع روش های چاپ دیجیتال بر اساس نوع و تکنولوژی دیجیتال مورد استفاده در آن ها، به گروه های اصلی زیر تقسیم می شوند:
روش الکتروفتوگرافی
در این شیوه از دو نوع مرکب جامد پودری (تونر) یا مایع (شیوه دیجیتال مرکبی) استفاده می شود.
1_ روش تونری
اساس این شیوه از طریق باردار کردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشکیل تصویر به وسیله مرکب های پودری – با نام تونر – که قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح کاغذ، شکل می گیرد. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی وجود دارد ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا کرده و از کارآمدترین سیستم های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط به شمار می آید. این دستگاه ها در ترکیب با یک اسکنر به عنوان دستگاه های کپی یا لیزری برای عموم شناخته شده اند.
2_ روش دیجیتال مرکبی
این شیوه که به جای پودر رنگ (تونر) از مرکب های رنگی استفاده می کند، برای کارهای پرتیراژ کاربرد مناسبی دارد. خروجی این دستگاه ها دارای کیفیت بسیار بالایی است ولی پیچیدگی تکنولوژی در این نوع دستگاه ها باعث شده است که از گستردگی سیستم های تونری برخوردار نباشند. فعالیت های بسیاری برای گسترش این تکنولوژی صورت گرفت ولی محدودیت اصلی این دستگاه ها قیمت بالای آن و همچنین ابعاد کار چاپی است.
روش دیجیتال نوری یا پرتوی
از دیگر شیوه های پرکاربرد چاپ دیجیتال، چاپ نوری است. در این روش تصویر مورد نظر را از طریق تابش شعاع های نوری روی کاغذهای ویژه و حساس به نور – مشابه کاغذ عکاسی – ایجاد کرده و پس از مرحله ظهور، تثبیت می نمایند. دستگاه های این شیوه در لابراتورهای عکاسی کاربرد فراوان داشته و از کیفیت چاپی بسیار بالایی برخوردارند. در این شیوه سرمایه گذاری اولیه شامل هزینه دستگاه، بالا بوده ولی هزینه چاپ به نسبت کیفیت بسیارخوب آن مناسب است. از مشکلات اصلی این دستگاه ها دو مرحله ای بودن چاپ و ظهور است که در دستگاه های امروزی به صورت اتوماتیک در داخل دستگاه انجام می شود.
روش جوهرافشان
روش جوهرافشان به عنوان رایج ترین و معروف ترین روش چاپ دیجیتال شناخته می شود. ماشین آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض 5 متر را شامل می شوند. در روش جوهرافشان به دلیل آن که برای انتقال تصاویر نیازی به واسطه نمی باشد، اطلاعات دیجیتال به صورت مرکب های مایع توسط یک هدر به طور مستقیم روی سطح چاپی انتقال می یابد. در این روش تا آخرین مرحله قبل از انتقال مرکب بر روی سطح، از تکنولوژی دیجیتال بهره گرفته شده است.
در این روش نازلی که به واسطه ی آن رنگ به روی سطح پاشیده می شود به صورت دیجیتالی عمل کرده، به این صورت که در لحظه ای رنگ را می پاشد و در لحظهای بلافاصله قطع می کند. همین امر موجب می شود عواملی که به ماشین چاپ وابسته می باشد کیفیت کار را کاهش ندهند و تنها برخی شرایط محیطی روی کیفیت چاپ تأثیرگذار باشند.
روش چاپ
دستگاه های چاپ دیجیتال مشابه چاپگرهای افست است و تنها تفاوت آن ها در استفاده از واسطه های چاپی می باشد. به طوری که واسطه چاپی یا پلیت از ابتدا داخل این چاپگر ها تعبیه شده است. در این شیوه چاپ، داده ها به شکل یک فایل کامپیوتری از رایانه به چاپگر منتقل شده و کل پروسه چاپ به صورت کاملا اتوماتیک انجام می شود. این ماشین آلات Direct Imaging نام دارد و به اختصار به نام DI شناخته می شود. استفاده از این روش برای چاپ صفحات در تیراژ بالا، برخلاف سایر سیستم های چاپ دیجیتال، بسیار مقرون به صرفه است. از مشکلات این روش آن است که همچنان امکان چاپ اطلاعات متغیر در این روش وجود ندارد.
روش حرارتی
در این شیوه که از کاغذ حساس به حرارت استفاده می شود، حرارت ناشی از لیزر و یا ماتریس های حرارتی با ایجاد فعل و انفعالات شیمیایی بر روی سطح کاغذ حساس، ایجاد رنگ و تصویر می کند. استفاده از این شیوه در دستگاه های کوچک تک رنگ مرسوم است که متداول ترین آن ها دستگاه های فکس می باشند. گفتنی است استفاده عمومی از روش حرارتی به دلیل جایگزینی روش های نوین، روز به روز رو به کاهش است.
روش تصعید رنگ
این روش از روش حرارتی الهام گرفته شده است. در این دستگاه ها مواد رنگی بر روی سلفون هایی قرار دارد که پرتوهای گوناگون مانند لیزر و یا ماتریس های حرارتی، رنگ را از روی نوارهای سلفون بخار کرده و بر روی کاغذ ثبت می کند. کیفیت چاپی مطلوب این شیوه، استفاده از آن را در لابراتوارهای عکاسی به منظور چاپ عکس متداول کرده است.
در این روش ابعاد چاپی به طور معمول کوچک است و اگر چه قیمت های اولیه این دستگاه ها بالا نیست ولی هزینه تمام شده این روش چاپ به دلیل مواد مصرفی – سلفون های رنگی گران قیمت – بالا است. در این روش، امکان چاپ روی کاغذهای متنوع وجود داشته و در گذشته از آن برای چاپ پوسترهای تبلیغاتی فضای باز، در تیراژ و ابعاد متوسط، بسیار استفاده شده است.
مزایای چاپ دیجیتال چیست؟
کیفیت و وضوح بالا : یکی از مهم ترین مزایای چاپ دیجیتال، کیفیت بالای آن است. البته این به هزینه ی بالای چاپ دیجیتال نسبت به روش های دیگر، با توجه به بالا بودن کیفیت و وضوح تصویر چاپ شده، این هزینه به طور کامل جبران می شود.
سرعت بیشتر : در چاپ دیجیتال تنها به فایل ورودی نیاز می باشد و همین امر موجب می شود تا برخی از مراحل آماده سازی مانند انتقال محتوا روی سیلندرها و تولید فیلم و زینک که در چاپ افست مرسوم است حذف گردد و همین امر موجب تسریع در روند کار می گردد.
چاپ اطلاعات متغیر : در چاپ دیجیتال این امکان وجود دارد تا اطلاعات چاپ شده در هر صفحه متفاوت از صفحه ی قبل باشد و این امر به این دلیل ممکن می باشد که کامپیوتر اطلاعات هر صفحه را به دستگاه چاپ منتقل می کند و مستقل از اطلاعات صفحات قبل می باشد.
سفارشی ساختن : درچاپ دیجیتال می توانیم محصول خود را به صورت سفارشی و تیراژ پایین نیز سفارش دهیم که این امر در چاپ افست ممکن نمی باشد.
تنوع در ابعاد و سطوح چاپی : چاپ دیجیتال این امکان را به مخاطب می دهد تا بتواند تصویر مورد نظر خود را در ابعاد بسیار عریض با کیفیت بسیار بالا چاپ نماید. چاپ دیجیتال، با توجه به تنوع و گستردگی در ابعاد و متریال های چاپی، ما را قادر می سازد تا به چاپ انواع لیبل های برچسبی بر روی محصولات، کارت ویزیت در ابعاد مختلف، کاتالوگ ها، بروشورها، چاپ روی ساک های دستی و دیگر محصولات چاپی بپردازیم. چاپ دیجیتال همچنین امکان چاپ بر روی انواع سطوح کاغذی در گرماژهای مختلف را برای ما فراهم می کند. به عبارتی می توان گفت، چاپ دیجیتال انعطاف پذیرترین روش چاپ می باشد.
یکی دیگر از انعطاف پذیری های چاپ دیجیتال این است که مخاطب می تواند بر حسب نیاز خود، از انواع دستگاه های موجود در بازار خروجی بگیرد. برای مثال سفارش دهنده می تواند برای چاپ کارت ویزیت شخصی خود، از دستگاه چاپ دیجیتال لیزری استفاده کند و در عین حال مخاطبی دیگر، برای تولید اعلان چند متری می تواند از دستگاه جوهرافشان استفاده نماید.
از نقطه نظری دیگر، چاپکارانی که سعی می کنند راهکارهای دیجیتال را به کار بندند، از مزیت صرفه جویی در هزینه ها برخوردار می شوند. علاوه بر آن طیف وسیعی از محصولات چاپی را نیز می توان با انتخاب های عدیده همراه ساخت. در حقیقت چاپ دیجیتال این امکان را فراهم می آورد تا فقط آنچه را که لازم است به چاپ برساند و بدین طریق از صرف هزینه های اضافی جلوگیری کند.
