تاریخچه بسته بندی

• تاریخچه نگهداری (بسته بندی یک روش نگهداری است) مواد غذایی به ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح میرسد چنانچه در سواحل خلیج فارس از روش نمک زدن و خشک کردن استفاده می کردند.
• در ابتدای تمدن بشری نیازی به بسته بندی مواد غذایی نبوده، بلکه مردم برای بدست آوردن غذا از محلی به محل دیگر می رفتند.

اما زمانی که پناهگاههای دایمی برای خود پیدا کردند. در چنین شرایطی غذا را از محل های مختلف جمع آوری می کردند و به محل سکونت خود می بردند. این نیاز باعث شد که اولین انواع بسته بندی نظیر کدوهای خشک شده، صدف ها، برگها، پوست حیوانات و دیگر مواد طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند.

برای انتقال آب، شیر، ماست، روغن یا دوغ از پوست حیوانات استفاده می شد. از شاخ حیوانات برای حمل و نقل و ذخیره غذا و محصولات کشاورزی استفاده کردند (هنوز در مناطق استوایی از بامبو برای ذخیره سازی مواد غذایی استفاده می شود).

در سال ۱۰۳۵ بعد از میلاد گفته شده که فردی بنام انصاری خراسانی سفری به مصر داشته و در آنجا مشاهده نموده که فروشندگان سبزیجات، چاشنی ها را در کاغذی می پیچند و بفروش می رسانند می گویند این قدیمی ترین سند در بسته بندی مواد غذایی است.

در دوره پیش از صنعتی شدن جوامع نیز، بسته بندی مواد و محصولات برای مدت های طولانی مورد استفاده قرار داده می شده است و از این روش برای نگهداری مواد و محصولات غذایی در خانه یا حمل و نقل آنها از مزرعه یا محل تولید به مغازه ها یا بازار های محلی استفاده می شده است. نمونه ای از این موارد بسته بندی غلات و آرد در کیسه یا ظرف های و جعبه های چوبی و یا بسته بندی مواد روغنی در شیشه ها بوده است. منشا بسته بندی و کنسروهای مدرن روش های اولیه بسته بندی شامل استفاده از کاغذ موم، چرم، پوست و یا چوب پنبه بوده اند.

تاریخچه بسته بندی – ظهور انقلاب صنعتی

ظهور انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد. انقلاب صنعتی، جهان را با فوران کالاهای گوناگون صنعتی روبرو کرد. تنوع کالاها و رقابت فشرده میان تولید کنندگان و بازرگانان به تدریج هنر را نیز علاوه بر علوم دیگر وارد مجموعه سیستم بسته بندی کرد. با پیشرفت بیشتر، علوم دیگری نظیر روانشناسی فردی، اجتماعی به این مجموعه اضافه شد. توسعه بسته بندی سبب مستقل شدن این صنعت از مجموعه صنایع دیگر شد و رقابت و نیاز سبب گردید که صنایع بسته بندی سهمی قابل توجه از بودجه های شرکتهای تولیدی را به خود اختصاص دهد. امروزه صنایع بسته بندی تبدیل به یک تکنولوژی قدرتمند شده است.

مواد مورد استفاده برای بسته بندی

امروزه در بسته بندی مواد غذایی از مواد مختلف استفاده می شود.

• چوب: مانند جعبه ها
• فلز: فلزات سخت مانند قوطی و بشکه – فلزات انعطاف پذیر از قبیل آلومینیوم و قلع
• شیشه: مانند شیشه های دهانه گشاد و بطری
• کاغذی: پاکت های انعطاف پذیر، کارتن های سخت کاغذی
• پلاستیک: نیمه سخت و سخت به شکل ظرف ها و بطری ها و فیلم ها
• منسوجات: مانند پارچه ها و گونی ها
• چند لایه ها که از ترکیب کاغذ، پلاستیک و فویل ساخته می شوند.
• این بسته ها در بسیاری موارد باید در مقابل فرآیندهایی از قبیل استرلیزاسیون، انجماد و ذوب کردن مواد غذایی منجمد و حتی طباخی نهایی مقاوم باشند.